Er verschijnen niet heel veel boeken over countryhelden in het Nederlands taalgebied. En dan bedoelen we originele, in het Nederlands, geschreven boeken. En over Johnny Paycheck is al uberhaupt weinig geschreven. We waren dus erg benieuwd naar Johnny Paycheck (Arbeiderspers) van de Vlaamse schrijver Christophe Vekeman. Vooropgesteld: het betreft hier geen klassieke biografie. Het is meer een boek over Johnny Paycheck, met een biografische inslag, en de verhouding van de schrijver tot de zanger.
Kent u Johhny Paycheck? Een van de Amerikaanse countryzangers die tot de Outlaw-beweging gerekend worden, zoals ook b.v. Waylon Jennings, Kris Kristofferson en Willie Nelson. Het onderwerp van Vekeman’s boek was ook letterlijk een outlaw. Diverse malen belandde hij in de cel, voor het laatst in 1989 toen hij tot een gevangenisstraf van 7 jaar veroordeeld werd wegens het schieten op een man in een bar, die daarbij een hoofdwond opliep. “Didn’t hurt him at all”, aldus Paycheck. In 1990 wordt hij ook nog eens failliet verklaard. Na 22 maanden komt hij vervroegd vrij. Het enige voordeel is dat hij dan wel voorgoed van de drank en drugs af is. Drank en drugs die hem zijn hele leven in min of meerdere mate in de weg hebben gezeten.

Vekeman beschrijft natuurlijk al deze gebeurtenissen. En nog veel meer. Maar Vekeman gaat gelukkig ook uitvoerig in op Paycheck’s muzikale betekenis. En over zijn vakmanschap als songschrijver. Paycheck”s grootste succes was Take This Job And Shove It. Met dat nummer was hij ook te zien in The Dukes Of Hazzard, weet Vekemans te melden. Dat was dan weer geen nummer dat hij zelf geschreven had, maar dat uit de pen gevloeid was van David Allen Coe. Over deze vreemde snuiter weet Vekeman ook veel te vertellen. En over George Jones, die de zangstijl van de in zijn band spelende Paycheck overnam. Sowieso betrekt Vekeman veel verhalen over andere countrysterren in zijn boek, om dan uiteindelijk altijd weer uit te komen op Johhny Paycheck. En dat in een uitvoerige en breedsprakige stijl. Regelmatig raakte ik de draad van het verhaal even kwijt en moest ik terugbladeren voordat weer kon inhaken. Die stijl is bewust gehanteerd en past goed bij hetgeen Vekeman kwijt wil. Vekeman is een gepassioneerd pleitbezorger van country als muziekstijl. “Ondanks alles – het doorgedreven zelfbeklag in de lyrics, de soms iets te gretig aanzwellende strijkers, achtergrondkoortjes die moeilijk onmisbaar vallen te noemen – is country op zijn best veel minder sentiment dan zuivere tragiek en, hoe vaak er ook naar hartelust te lachen valt en inderdaad gelachen wordt, veel minder verstrooiing dan keiharde noodzaak. Geen kitsch, kortom, maar kunst.” Dan mag je er ook in een kunstzinnige stijl erover schrijven. In elk geval ga je ineens heel anders luisteren naar de muziek van Paycheck, maar ook het belang van nummers als Ruby Don’t Take Your Love To Town of Good Year For The Roses, die beide overigens niet geschreven zijn door Paycheck, wordt je ineens duidelijk. En natuurlijk doet Vekeman uit de doeken hoe Johnny Paycheck aan zijn naam komt. Kortom, mooi dat het weer tijd voor de verlanglijstjes wordt.