Er komt tegenwoordig elke dag meer nieuwe muziek uit dan dat er in het hele jaar 1989 is verschenen. Die mededeling werd vorige maand gedaan door Will Page, een Britse econoom die is gespecialiseerd in de muziekindustrie. Page, die eerder een topfunctie bekleedde bij Spotify, kwam met dit bijzondere feit tijdens een interview met MusicRadar, een website voor musici.

Ronduit verbijsterend, deze ontwikkeling. En het geeft nog maar eens aan dat voorspellingen doen over de toekomst een onmogelijke opgave blijft. Toen in de jaren 80 de compact disc werd geïntroduceerd bestond bij veel muziekliefhebbers nog de vrees dat dit ten koste zou gaan van de mogelijkheden voor onbekend talent. Zo’n cd was immers met een prijs van zo’n veertig gulden twee keer zo duur als een elpee. Zouden platenmaatschappijen de investering aandurven bij artiesten die nog naam moesten maken? Al snel bleek de vrees van critici ongegrond. Weliswaar was met de cd een album flink duurder geworden, maar de massa betaalde grif voor het nieuwe product.

De productie van een cd bleek helemaal niet duurder dan de elpee, dus er was geen enkele belemmering voor kleine onafhankelijke platenmaatschappijen om beginnende artiesten een kans te geven. En musici brachten ook gewoon zelf albums uit in eigen beheer, een mooie ontwikkeling die we toch vooral aan de punk hebben te danken: do it yourself.

Inmiddels is de cd in ongenade gevallen bij een grote schare muziekfans. Ook al willen sommigen je anders laten geloven. De elpee is een hebbeding geworden, een ontwikkeling die al een tijdje gaande is. Waarschijnlijk vooral als antwoord op het streamen waarbij je helemaal niets in handen hebt. In mijn jaarlijst 2023 beweerde ik nog stellig dat ik echt niet ging streamen, omdat een huis zonder boeken- en platenkasten geen thuis is. Maar in april vertelde ik in dit verhaal dat ik toch een streamer gekocht had. Met alle gevolgen van dien.

De verkoper in de audiozaak had al voorspeld dat ik die streamer veel meer zou gebruiken dan waar ik op dat moment zelf rekening mee hield. Hij heeft gelijk gekregen. De streamer is een jukebox met meer dan 100 miljoen nummers. En gemiddeld komt daar dus elke dag een hoeveelheid nieuwe muziek bij die groter is dan het totale aanbod aan nieuwe muziek in het hele jaar 1989. 

Dit alles werpt een ander licht op de lijstjes met favoriete albums van 2024. Vorig jaar stuurden 160 lezers een lijstje in en dat resulteerde in maar liefst 520 verschillende albumtitels. En wij stelden daarbij vast: wat een rijkdom. Maar met de onvoorstelbare hoeveelheid muziek die uitkomt zou je dus eigenlijk elke week wel zo’n gezamenlijke lijst kunnen maken. Zodat je na een jaar 52 keer 520 albumtitels kunt noteren. En dan houd ik nu voor het gemak maar even een week aan, omdat nieuwe releases doorgaans niet elke dag, maar elke vrijdag verschijnen. Volgens Page verschijnt er in een week zeven keer de hoeveelheid muziek van 1989.

Met het schrijven van een rubriek over albumhoezen mag duidelijk zijn dat ik hecht aan het artwork van een album. Bij streamen kun je niet even de hoes bestuderen of het cd-boekje bewonderen. Maar hoe vaak doe je dat werkelijk nog na de eerste paar draaibeurten? Niet zo dikwijls meer. Die opmerking over een huis dat geen thuis is zonder boeken- en platenkasten is eerlijk gezegd niet meer echt van toepassing. Die gevulde kasten staan er namelijk al. Misschien is het wel een zegen dat al die nieuwe muziek niet meer op cd of lp een plekje op de schappen hoeft te krijgen. Want die zijn eigenlijk wel vol.

In dit opzicht heeft 2024 een ommekeer gebracht. Eerder wilde ik alleen albums bespreken als die me werden toegezonden. Collega Hugo Vogel vond fysiek product al veel langer helemaal niet zo belangrijk meer. En ook René Leverink hecht daar niet aan. De waarheid is dat ik wel eens moeite heb gehad met die opstelling van ze. Want, zo redeneerde ik, dan sturen die platenmaatschappijen nooit meer iets op. Zo is het ook wel een beetje gegaan, maar het is een ontwikkeling die niet tegen te houden is. Dus prijs ik me nu rijk met een abonnement op een jukebox met ruim honderd miljoen nummers om uit te kiezen.

Eerlijk gezegd doe ik dat zelden, nummers kiezen. Ik kies nog steeds albums. Heel veel albums. En jawel, soms heb ik het gevoel dat ik elke dag wel een ontdekking doe die de moeite waard is om te delen. Maar de tijd ontbreekt om alles te recenseren. Of moeten we misschien bij deze site nadenken over een nieuwe vorm waarbij we slechts attenderen op releases die de moeite waard zijn? Nee, dat lijkt me ook niet te doen. Want dan wil je toch uitleggen waarom zo’n album wordt gekozen uit het grote aanbod. En mis je nog steeds heel veel.

Hoe moeilijk het is voor artiesten om een publiek te bereiken in deze tijden van overvloed wordt duidelijk op het titelnummer van Algorithm And Blues van de Britse Emma Gee Flowers. ‘Well I’ve been writing these little songs for a few years now / So I recorded them at the studio to see how / I could get the best production and some people might listen / But on Spotify nobody spotted me now // There’s a little thing / That you oughta know / They don’t want us little people to grow / So the only songs that they enable / Are the signed artists on the major labels / And us little folks we can’t make it go // Cos the world is run by algorithms / That’s the reason for my pessimism / Gotta find a way to get me some good news / Cos until I do my songs won’t get heard / Despite all the effort that’s incurred / And I’ll just have the algorithm and blues’.

Op Country Girl legt ze nog even – overigens met een knipoog – uit dat het ook niet meevalt om als Britse countryartiest aandacht te genereren. Want als je niet uit ‘the backwoods of the Appalachian mountains’ komt, is het een stuk moeilijker om serieus te worden genomen in Nashville en Texas. En om het nog erger te maken, zingt ze, komt ze ook nog eens uit de grote stad. Uit Birmingham om precies te zijn. En dat is dan niet Birmingham in Alabama.

Het valt voor musici niet mee om rond te komen als je niet ook een ander baantje erbij neemt. Toch kwam de econoom Page in dit verband met nog een opmerkelijk feit. In zijn rapport staat ook te lezen dat er in de muziekindustrie meer geld omgaat dan ooit tevoren. De waarde van copyrights wereldwijd in 2023 was ruim 45 biljoen dollar. In 2014 ging het nog om 25 biljoen. Op zijn eigen website over economie en muziek verklaart hij dat de muziekindustrie daarmee de filmindustrie voorbij is gestreefd. Dan is het best wrang dat artiesten er nog altijd op moeten wijzen dat ze nauwelijks worden betaald door de streamingplatforms.

Er speelt bij dit alles nog een heel andere kwestie. Hoe belangrijk is nieuwe muziek nog? Er is immers in het al bestaande aanbod nog zoveel te ontdekken. Misschien is er al wel genoeg muziek … Met streamen dreigt het gevaar dat het een omgekeerd effect teweeg zal brengen. De honger naar onbekende muziek is met wat scrollen of klikken immers onmiddellijk gestild. Die gigantische jukebox biedt meer dan je ooit zult kunnen beluisteren. Dat zou kunnen betekenen dat nieuwe titels in de beleving minder belangrijk zijn geworden.

Door het gigantische aanbod is het sowieso moeilijk om overzicht te houden. We doen op deze site ons best, maar hebben niet de illusie dat we een compleet beeld kunnen schetsen. In een tijd waarin platenmaatschappijen maar weinig meer doen aan de promotie van albums is het de vraag in hoeverre wij als muzieksite nog een voortrekkersrol kunnen vervullen. Daarom moet ik dit stuk maar afsluiten met de wens dat de lijstjes van onze lezers weer heel veel albums bevatten die we nog helemaal niet kennen. Of wegens tijdgebrek niet hebben kunnen bespreken.

Dat de lijstjes interessant zijn om goed te bestuderen heb ik in mijn vorige verhaal over streamen al duidelijk gemaakt door te wijzen op de lijstjes van 2022. Daarin had Ate Dijkstra een album van de Canadees Richard Inman opgenomen. Ik ontdekte de artiest pas een jaar later. Nu blijkt zoiets opnieuw het geval. Op 27 november werd op Bandcamp het album All I Know toegevoegd van ene Elliot C Way. Ik had nog nooit van deze Canadees gehoord en was van plan om een recensie te schrijven. Maar wat blijkt? Het album is al van 2023. Het stond zelfs bovenaan in de lijst met favorieten over 2023 van lezer Erwin.

We zijn dus benieuwd naar de oogst van de lijstjes 2024 van onze lezers. Insturen kan nog tot en met 24 december via de button TOP-15 in de oranje balk. Of via deze link. Om 23.59 uur sluiten we de lijnen.