Als we het op deze site hebben over americana, dan beginnen we dat woord met een kleine letter. Er zijn ook sites en kranten die het woord met een hoofdletter schrijven. Maar waarom? Er zijn heel veel argumenten te bedenken om dat niet te doen.

Allereerst is er de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie, oftewel het Groene Boekje. Daar staat americana geschreven met een kleine a. En dat is de leidraad in de spelling van de Nederlandse taal. Dan moet je wel goede redenen hebben om daarvan af te wijken.

Americana is een muziekgenre, net als rock, country, blues, soul en vele andere stijlen. Allemaal met een kleine letter. Waarom zou je bij americana afwijken en wel beginnen met een hoofdletter? Omdat het een afgeleide is van Amerika? Lijkt me niet. Weliswaar schrijf je een hoofdletter als je het hebt over Amerikaanse countrymuziek, maar met de term americana heb je het niet per definitie over Amerikaanse muziek. Overal ter wereld zijn artiesten actief die zich omschrijven als americana. 

Dan iets over de hoezen, want daarover moet het vanzelfsprekend gaan in deze rubriek. Vier keer (iets wat lijkt op) de Amerikaanse vlag, maar vier keer niet in rood, wit en blauw. De boodschap van die hoezen: teveel respect is nergens voor nodig.

Patriottisme en americana horen niet bij elkaar. Americana is het domein van kritische geesten. Van singer-songwriters die de tekortkomingen van de maatschappij gebruiken als voedingsbodem voor hun liedjes. Ze ageren tegen de machthebbers. Komen op voor de gewone man. Het verheerlijken van de Amerikaanse droom hoort daar niet bij. Ze weten immers beter: die ligt aan flarden.

Youth Of America van Wipers is geen pure americana, wat dat ook moge zijn. Die aanduiding ‘pure’ stuit ons trouwens eigenlijk ook tegen de borst, omdat het bij die omschrijving vooral gaat om het uitsluiten van hetgeen niet aan een bepaalde definitie voldoet. Terwijl we vaak juist extra enthousiast worden als de muziek verrassende nieuwe invalshoeken biedt. De punk van Wipers past wat ons betreft heel goed in een platenkast waarin rootsmuziek het grootste aandeel vormt. En echt niet alleen omdat voorman Greg Sage solo met Straight Ahead een formidabel album afleverde met een sinistere, folky benadering.

Tja, die hoes van Youth Of America. Het is niet de originele, maar van een rerelease. Er is trouwens nog een andere hoes van de plaat. Maar deze, met die doodskop op de plek van de sterren van de Amerikaanse vlag, past goed bij de veelal getekende hoezen van later werk van Wipers. En bij de inhoud van deze plaat, die gaat over het onrecht in de maatschappij onder de pas aangetreden president Ronald Reagan, past het beeld ook.

De boerse Bottle Rockets hebben een keurig grastapijt met sterren en strepen laten aanleggen voor Zoysia. Het gaat over leven in een stadje met veel kerken en kroegen, waar je net als de buurman de allerbeste grassoort, zoysia dus, aan laat leggen om indruk te maken. Daar kun je mooi het campagnebord van een politieke kandidaat inzetten. De buurman maakt reclame voor de andere partij, maar toch kunnen de buren prima opschieten met elkaar. Toen nog wel.

De Poster Children gebruikten de Amerikaanse vlag als cover voor Tool Of The Man, maar dan zoals die er uitziet als je je ogen dichtdoet nadat je een tijdje naar die vlag hebt gekeken. Op het nummer Blatant Dis zingen ze met afschuw over de zoon van Uncle Sam, omdat diens toekomstbeelden niet stroken met die van de band. 

De rafelige vlag op Ghost Republic van Willard Grant Conspiracy kan ook worden opgevat als een statement tegen de consumptiemaatschappij die de Verenigde Staten van Amerika is. Op het album heeft Robert Fisher het over het spookstadje Bodie, Californië. Maar het kan ook over elke andere plek gaan als hij zegt dat een vlag in de grond planten om je het gebied toe te eigenen een onzinnige bezigheid is, omdat wij allen niets mee zullen nemen na onze dood.

Wipers – Youth Of America (1981)
Poster Children – Tool Of The Man (1993)
The Bottle Rockets – Zoysia (2006)
Willard Grant Conspiracy – Ghost Republic (2013)