Even het geheugen opfrissen. Hoewel, de echte liefhebber van liedjes gevuld met leed, vreemde gedachtekronkels én ironie natuurlijk geen eureka-gevoel nodig zal hebben: Smutfish! Het bandje van Melle de Boer. Ooit stond de wieg van deze kunstenaar in het mooie Delft. En ergens in 2003 heeft deze wat warrig ogende jongeman blijkbaar gedacht: ‘ik begin ook maar een bandje’. Dat idee kan ook best al eerder aan het brein van Melle ontsproten zijn, natuurlijk. Feit is, dat in 2004 er opeens een in eigen beheer uitgebracht album in de winkels lag. Nou ja, winkels, het was toenmalig Plato Den Haag-eigenaar Harry Hoving die het plaatje als probeersel in zijn handen kreeg gedrukt. En: hij zag er brood in. Lawnmower Mind werd een bescheiden hit. Veel lovende recensies, onder andere op deze site. En bij Plato Den Haag is er nooit een album, en dus ook niet van bands van naam & faam, zo vaak (wel 1.000x!) over de toonbank gegaan dan de eersteling van Smutfish.

Samen met Dick Zuilhof, een gitarist met een jazz-achtergrond én in die periode in het Haagse bekend als lid van de Ideale Schoonzonen, de enigszins op Catweazle gelijkende bassist (upright!) Rob Lagendijk én trommelaar Bert Fonderie, bracht Melle de Boer met Lawnmower Mind een prachtig album onder het voetlicht. Opname-technisch misschien niet je-van-het, maar o zo puur en spontaan. Een album doordrenkt met een overheerlijke zwartgalligheid. Indertijd waren vergelijkingen met enerzijds Neil Young en anderzijds Green On Red dan ook zeker in bepaalde mate te rechtvaardigen. Maar: de altcountry-noir van Smutfish had vooral eigenheid, heel veel eigenheid.

Na Lawnmower Mind kwam er al vrij fluks een opvolger, het zeker ook niet misse Through A Slightly Open Door (2006), terwijl er tussendoor ook nog een waardevol EP-tje werd uitgegeven: The Fish That Could Not Swim (2004). Vervolgens, dit na de nodige mutaties achter de drumkit, kwam Melle op het idee de naam van de band te wijzigen: Smutfish werd John Dear Mowing Club. Anders dan Smutfish, dat wel, maar in vele opzichten ook weer niet. Nog steeds rammelende, morbide en soms met bloed doortrokken songs, het bleef met de Mowing Club toch ook het uitgangspunt van de hersenspinsels van De Boer.

En dan is het zomaar begin 2015, de tijd vliegt immers. En was het in 2004 de website Ronsaltcountry die Smutfish als eerste onder de aandacht bracht, daar was het nu een attent mailtje in januari dat gewag maakte van een nieuw album van Melle de Boer. Niet onder de paraplu van John Dear Mowing Club, maar gewoon weer met de naam waarmee het begin deze eeuw begon: Smutfish. Het album is inmiddels (6 februari) uitgebracht op het Excelsior-label. Ook niet verkeerd, zo’n label. En er is zelfs al een cd-presentatie geweest, afgelopen zaterdag in het Paard van Troje. Uiteraard meer dan terecht dat dit Haagse podium daarvoor werd uitgekozen. En het was druk in de kleine zaal. Mooi en terecht, zoveel aandacht! Voormalig Smutfish/John Dear Mowing Club drummer Sean de Vries is nog wel te horen op de nieuwe schijf, een schijf met de welsprekende titel Trouble, maar voor het optreden zat de bevlogen, subtiel drummende en ‘schuifelende’, Thijs van Theijlingen achter de drumkit. Ideale Schoonzoon Dick Zuilhof was wèl weer van de partij om op z’n gitaar (of mandoline) z’n kunsten te vertonen; minder nadrukkelijk als in het verleden, maar toch zeer aanwezig én daardoor van veel waarde. Op bas was er dan nog een glansrol weggelegd voor Janneke Nijhuis (ook o.a. The Deaf); zij was -dit naast haar baslijnen én vocale inbreng- een rots in de branding voor de soms wat verstrooide zanger/songschrijver Melle de Boer. Ze loodste Melle feilloos langs wat ‘missers & slippertjes’. Ook dat paste perfect in ’t geheel.

En wat een vondst om het voorprogramma vanaf het balkon te laten verzorgen door het (ook op het album aanwezige) Klein Maar Dapper Orkest. Zo kwam als opwarmertje o.a. Land van Maas en Waal en Het Dorp voor een keertje op een andere manier tot ons. En naast de substantiële inbreng van Allard Robert (French horn) bij het optreden van Smutfish, kwam een deel van Klein Maar Dapper ook nog even ter ondersteuning het podium bevolken om later tijdens de laatste toegift voltallig vanaf het balkon nog effe volop mee te toeteren met de zielenroerselen van Melle’s Smutfish. Wat een bijzondere avond, wat een mooie avond! Dit alles aangevuld met Melle’s tekeningen én bizarre songteksten op een projectiescherm. En de na afloop snel aangeschafte cd Trouble is zeer de moeite waard, kan ik u zeggen. Minstens zo goed als het debuut uit 2004, zo niet beter. Jammer dat Plato Den Haag alweer 5 jaar geleden de deuren heeft moeten sluiten (hooray for the downloads!), want anders zou Harry er vrijwel zeker meer dan 1.000 over de toonbank hebben zien verdwijnen…..

Foto’s: Jan Rijk / Dutchpix.com