Hij plast in flessen en eet uit blikjes. Maar dakloos kun je hem niet noemen. Want hij leeft in een oude bestelbus. Met het liedje Vanlife legt Willi Carlisle de vinger op de zere plek. Veel Amerikanen kunnen zich niet eens meer een huis veroorloven. Maar in een auto hebben ze tenminste een dak boven hun hoofd. Het draait in americana om dit soort teksten. Kritiek met een knipoog. Een serieuze boodschap verpakt in een briljant liedje in de stijl van een jonge Johnny Cash. ‘It’s a sexy kinda lifestyle for certain folks / Fractal highways, friends like smoke / It all goes up and you end up alone / It’s like the internet is your real home … Call of the wild, call of the road / The endless search for a free commode / I’m a trucker of emotive payloads / Backed up on guitar … Yeah I’m a public park patron, library sleuth / I’m a thrift store grifter of Western suits / Wringin’ out three chords and the truth / Like a washrag on the bar.’ Een veeg van een vaatdoek. De geur van schraal bier in combinatie met geplengde tranen. Dat is waar het in americana om draait. Daarom is Peculiar, Missouri mijn plaat van het jaar.

1. Willi Carlisle – Peculiar, Missouri
Carlisle was een punker voordat hij ontdekte dat hij in folk dezelfde boodschap kwijt kon. We kunnen hem trouwens net zo goed een countryzanger noemen. Liefde voor elkaar. Liefde voor het leven. Daar draait het om in zijn liedjes waarin hij het opneemt voor outsiders. Misschien is hij dat zelf ook wel. Een biseksueel met een banjo, ga maar na. 

2. Charley Crockett – The Man From Waco
Elk nummer ontvouwt zich als een korte western. Crockett is een selfmade man. Hij noemt zijn muziek gulf and western, een verwijzing naar zijn jeugd die hij doorbracht aan de Golf van Mexico. Van Nashville moet de Texaan niet zoveel hebben. Country met veel meer invloeden.

3. Tami Neilson – Kingmaker
Uiterst krachtige countrysoul zoals we het sinds Bobbie Gentry zelden meer hebben gehoord. De voor de liefde van Canada naar Nieuw-Zeeland geëmigreerde zangeres maakt zich vooral druk over de rol van de vrouw in de muziekbusiness. Een feministisch statement en ronduit overdonderend. En wat een prachtige hoes.

4. Dean Owens – Sinner’s Shrine
Samen met Joey Burns en John Convertino trekt de Schotse singer-songwriter Owens verder Mexico in dan Calexico de laatste jaren heeft gedaan. Dus komt er een accordeon aan te pas. En af en toe een trompet en guitarron. Als vanzelf doemen beelden op van de grens tussen Amerika en Mexico, waar desperatie migranten naar het noorden trekken.

5. Garrett T. Capps & Nasa Country – Life Is Beautiful
Een modulaire synthesizer trekt sterrensporen dwars door de melodieën. Samen met zijn band doet Capps weer verslag van belevenissen die zich in het buitenaardse afspelen. Maar als hij begint te zingen, trekt hij je onherroepelijk mee naar zijn universum, dat toch behoorlijk down to earth is.

6. Town Mountain – Lines In The Levee
Drie van de zes mannen schrijven liedjes en fungeren beurtelings als leadzanger. Het rijke geluid waarin gitaar, banjo, mandoline en viool hoofdrollen vervullen is meeslepend, niet alleen door die afwisseling, maar vooral ook door de sterke melodieën en verhaallijnen. Denk bij dit alles aan The Band of The Gourds.

7. The Delines – The Sea Drift
De verhalen van songschrijver Willy Vlautin spelen zich doorgaans af in desolate streken in het westen van Amerika, maar het decor is hier de Golfkust van Texas. Daar komt zangeres Amy Boone vandaan. De taferelen zijn huiveringwekkend. Een tiener is op de vlucht na een winkeldiefstal. Zijn broer ligt op de achterbank bloedend te creperen.

8. Ian Noe – River Fools & Mountain Saints
Noe trok tijdens tournees op met John Prine in diens laatste levensjaren. Je zou hem zijn troonopvolger kunnen noemen. Producer Andrija Tokic zorgde voor een aangenaam ouderwetse sound. De nadruk ligt op verhalende ballades, maar af en toe raakt de boel in een stroomversnelling.

9. Slink Moss Explosion – Floating Ghost Motel
Het knettert uit de luidsprekers, deze rockabilly. Wat een heerlijk enthousiasme toch altijd bij dit soort muziek. Geen betere manier om de zorgen even te parkeren. Fijn plaatje voor mensen die de dit jaar overleden Robert Gordon te gek vonden. Bij Space Cowboy Number One denken we aan Garrett T. Capps.

10. Dakota Hall Scott – Bakersfield, CA
De tragiek steekt de kop op na elke komma in de teksten van Scott. En toch wordt het nergens te zwaar. Dat heeft alles te maken met de heerlijke begeleiding met vooral veel akoestisch snarenspul. Hij zingt over de last van het zijn. Altijd op de vlucht voor een gewoon bestaan. Voor fans van Townes Van Zandt en The Flatlanders.

11. Lloyd Maines – Eagle Number 65
De duels die Maines op steelgitaar uitvocht met gitarist Jesse Taylor in de band van Joe Ely zijn legendarisch. De Texaan etaleerde zijn klasse op zo’n 5000 albums. Dit is de eerste soloplaat van de veteraan. Instrumentaal. Saai dus? Absoluut niet. Daarvoor is hij teveel een vakman. Hij speelt een veelheid aan instrumenten.

12. 49 Winchester – Fortune Favors The Bold
De leden van 49 Winchester kennen elkaar al zo ongeveer zo lang als ze leven. Als ze niet muziek waren gaan maken, dan waren ze waarschijnlijk aan het werk gegaan in de kolenmijnen. De band uit Virginia maakt een combinatie van countryrock en southern rock met soepele zang van Isaac Gibson.

13. Bobby Dove – Hopeless Romantic
Jonge Canadese countryzangers is pijnlijk eerlijk in haar liedjes, zie ze brengt in een authentieke stijl die ze zich helemaal eigen heeft gemaakt. Alsof ze de dochter is van Hank Williams en Patsy Cline, zo overtuigend is ze. Hoe luchtig ze het ook houdt, ze gaat tegelijkertijd best diep in haar liedjes over stukgelopen relaties.

14. Eleganza! – Water Valley High
De band zakte van de Twin Cities af naar het zuiden om daar in de studio in het plaatsje Water Valley dit album op te nemen. Want voor een lekker vuige rockproductie moet je in Mississippi zijn bij Matt Patton en Bronson Tew. Wat het album zo goed maakt, is de afwisseling van garagerock, soul en country. Denk aan Exile On Main St..

15. The Miners – Megunticook
Eigenlijk al van 2021, maar in Europa pas dit jaar onder de aandacht gebracht door importeur Hemifran. Dit album benadert het geluid waarmee het allemaal begon in altcountry als genre. Want dit heeft de energie van Uncle Tupelo en Whiskeytown. Vier mannen in spijkerbroek en katoenen overhemd uit Philadelphia. Zonder sterallures.