De verzamel-cd’s Country & Western Hit Parade – Dim Lights, Thick Smoke And Hillbilly Music (Bear Family/Bertus) bieden een geweldig overzicht van de historie van de countrymuziek. Van 1945 gaat het in chronologische volgorde naar 1970. Per jaar een cd vol hoogtepunten.
Country is cool. The Common Linnets veroveren er Europa mee. Johnny Cash is na zijn dood een held van de grachtengordel. De jonge Canadees Daniel Romano is bezig dat te worden.
Wie werkelijk geïnteresseerd is in de geschiedenis van dit door en door Amerikaanse genre dient te investeren in de Country & Western Hit Parade. Daarop staan niet alleen de hits, maar ook obscure doch invloedrijke meesterwerkjes. Oldtime, bluegrass, western swing, honky tonk, countrypolitan, cajun, rockabilly, countryrock, het komt allemaal langs op de cd’s die met zo’n 85 minuten tot de rand gevuld zijn.
Toegegeven, er zijn goedkopere compilaties in de handel. Maar deze serie cd’s van het Duitse label Bear Family is in alle opzichten superieur. Dat begint al met de dikke kartonnen verpakking en een 72 pagina’s tellend boekwerkje vol goed gedocumenteerde verhalen van de vermaarde muziekjournalist Colin Escott. Zet de albums naast elkaar en er staat een heuse encyclopedie in de kast. Bovendien zijn de geremasterde opnamen van een perfecte geluidskwaliteit.
De serie loopt al enkele jaren. Onlangs verschenen de cd’s met hits – nogmaals, niet te letterlijk nemen deze omschrijving – uit 1966 tot en met 1970. In die tijd komt de countryrock op. En wat blijkt? De conservatieve countrysterren zingen over vreemdgaan, drankmisbruik en afgunst, terwijl de vrijgevochten hippies teruggrijpen naar oude waarden.
De hippies en de rednecks, ze zijn niet meteen dol op elkaar. The Byrds schrijven het liedje Drug Store Truck Drivin’ Man (1969) na een confrontatie tussen Roger McGuinn en country-dj Ralph Emery. ‘He’s a drug store truck drivin’ man / He’s the head of the Ku Klux Klan … He’s a fireman’s friend, he’s an all night dj / But he sure does think different from the records he plays.’
De jaren zestig, het zijn toch al verwarrende tijden. De Amerikaanse samenleving is sterk gepolariseerd door de oorlog in Vietnam en de burgerrechtenbeweging die opkomt voor de Afro-Amerikanen. Bobby Bare schrijft in 1969 God Bless America Again. Hij hoopt dat het land weer een beetje opkrabbelt. Hij krijgt het trouwens aan de stok met componist Irving Berlin, omdat het nummer afbreuk zou doen aan diens officieuze volkslied God Bless America. Veel leuker dan dat liedje van Bobby Bare is Okie From Muskogee van de briljante Merle Haggard. Ook uit 1969. ‘We don’t let our hair grow long and shaggy / Like the hippies out in San Francisco do’, zingt hij  maar hij doet dat wel met een portie ironie, ook al is niet iedereen daarvan overtuigd.
De tijdgeest die weerklinkt, het is een van de redenen die zo’n serie als Country & Western Hit Parade zo leuk maakt. Wat te denken van al die countryzangeressen die knokken voor de rechten van de vrouw. D-I-V-O-R-C-E schreeuwt Tammy Wynette. Don’t Come Home A Drinkin’ (With Lovin’ On Your Mind) waarschuwt Loretta Lynn. En dan is er nog het geweldige Harper Valley P.T.A. van Jeannie C. Riley, waarin een dochtertje thuiskomt met een briefje van school voor haar moeder. De weduwe wordt verweten dat haar rokjes te kort zijn en dat zulk schandalig gedrag niet kan worden getolereerd. Waarop Riley ze van repliek dient: ‘Well this is just a little Peyton Place / And your all Harper Valley hypocrites’.
De muziek van Waylon Jennings, George Jones, Roger Miller, Porter Wagoner, Dolly Parton, Buck Owens, Marty Robbins en al die anderen heeft iedereen van The Beatles tot White Stripes beïnvloed. Luister en begrijp waarom.