24 jaar geleden namen de mannen van Uncle Tupelo de nummers op voor hun debuut-cd, No Depression, het album dat algemeen wordt gezien als startpunt van de altcountry-muziekstroom. Daar kun je over twisten, maar laten we dat nu ‘ns niet doen. Laten we eens kijken wat er in die afgelopen 24 jaar is gebeurd. Daarvoor pak ik The Rough Guide To Country Music, verschenen in 2000, er ‘ns bij. Het laatste hoofdstuk daarvan wijdt schrijver Kurt Wolff aan altcountry of zoals hij het nog noemt ‘Alternative Country’.

Wolff behandelt in dat hoofdstuk 36 artiesten waarvan we mogen aannemen dat hij ze in 2000 als essentieel beschouwde. Ten tijde van het verschijnen van het boek waren een paar groepen van het eerste uur al opgehouden te bestaan: The Blood Oranges, Go To Blazes, The Scud Mountain Boys, Souled American en niet te vergeten Uncle Tupelo. Maar hoe is het anno 2014 met die andere 31 artiesten en groepen? Zijn die allemaal nog zo essentieel en behoren ze nog tot de canon van de altcountry? Ik durf dat ernstig te betwijfelen. Ook op ‘onze’ artiesten zit een houdbaarheidsdatum. En bovendien blijken een aantal aannames van de overigens sterk op de VS gerichte Wolff toch niet juist te zijn geweest. We gaan ze even langs, in alfabetische volgorde.

De eerste, Dave Alvin is nog steeds actief, maar zijn laatste album dateert toch alweer uit 2011. Het lijkt erop dat hij het de laatste jaren wat kalmer aandoet.

De groep Blue Mountain hield het na de echtscheiding van het duo Cary Hudson en Laurie Stirratt vol tot 2002, herenigde in 2007, maar splitte defintief (ach, wat is definitief?) in 2013. Cary Hudson is overigens wel als soloartiest actief.

Onlangs werden de twee eerste albums van The Bottle Rockets in een luxe-uitvoering als dubbel-cd heruitgebracht. Het laatste studio-album dateert al weer van 4 jaar geleden. De groep rondom zanger-gitarist Brian Henneman treedt nog steeds veel op, maar het lijkt er er wel op alsof het momentum voor the Bottle Rockets voorbij aan het gaan is.

Voor Richard Buckner lijkt het tij juist te keren. Na 2006 duurde het vijf jaar voordat hij weer met nieuw materiaal op de proppen kwam, maar Our Blood (2011) en Surrounded (2013) laten horen dat het ‘far from over’8 is voor deze singer-songwriter. Hij lijkt zelfs met een wat ander geluid ook een jonger publiek aan zich te binden.

Paul Burch, wie is Paul Burch? Ik moest het echt opzoeken, maar toen ik het artikel op Wikipedia las, kon ik me in elk geval het album met de Waco Brothers (Great Chicago Fire) uit 2012 herinneren. Hij blijkt actiever dan ooit te zijn met zijn WPA Ballclub, maar het onttrekt zich wel grotendeels aan mijn Europese blik.

Aan Iris Dement hoeven we niet veel woorden vuil te maken. Na een stille periode helemaal terug met het album Sing The Delta. Website en facebookpagina worden wel hopeloos slecht bijgehouden, maar dat zegt gelukkig niet alles.

Van The Derailers durf ik wel te zeggen dat hun toptijd wel voorbij is. De honkytonk groep bestaat nog steeds maar bracht hun laatste album uit in 2008 en treedt voornamelijk op in thuisstaat Texas.

Alejandro Escovedo was volgens het blad No Depression in 1998 “the man of the decade.”. De eerste jaren van dit millennium was hij echter veel ziek. Sinds een paar jaar maakt hij weer regelmatig albums maar de laatste daarvan, Street Songs Of Love, stamt dan toch wel weer uit 2010.

Freakwater, de groep  van Janet Bean en Catherine Irwin, wordt als het zo uit komt uit de motteballen gehaald om onder die naam op te treden. Speelt als zodanig echter geen rol van betekenis meer. Van Catherine Irwin verschijnen zo nu en dan wel albums.

Als je niet beter wist dacht je dat je het het over het uit was met Robbie Fulks, maar de man uit Chicago bracht in 2013 na lange tijd weer een een, goed ontvangen, studo-album uit. Lijkt daarmee terug van weggeweest te zijn. Mooi!

Hetzelfde kan eigenlijk ook gezegd worden van Wayne ‘The Train’ Hancock. Ook van deze old school honkytonker, en ook op het onvolprezen Bloodshot label, kwam vorig jaar een nieuw, goed ontvangen, studio-album uit (The Ride).

Joe Henry heeft de bakens verlegd naar het produceren van albums. Heel soms brengt hij zelf nog een album uit, maar zijn rol als producer is immens veel groter dan als recording artist.

Winding Down The Road van Tom House bespraken we hier nog in 2012. De Nasvillian House heeft het grote publiek nooit gevonden. Meer een een soort artists artist geworden die gestaag doorgaat. Op zijn facebookpagina zag ik dat hij vorig jaar nog met Ad Vanderveen in Nashville heeft opgetreden.

Mike Ireland werd in deze Rough Guide opgenomen vanwege zijn prachtige album Learning How To Live uit 1998. In 2002 verscheen nog een album van zijn hand, Try Again, maar daarna loopt het spoor dood. Niets meer over Mike Ireland kunnen vinden.

Jason Ringenberg doet nog wel het een en ander in de muziek, maar niet meer als Jason & The Scorchers. Hij treedt met enige regelmaat op als Farmer Jason om kinderrepetoire te brengen. Verder heeft hij het druk op zijn boerderij. Het wachten is op het moment dat hij met gitarist Warren Hodges de Scorchers nieuw leven inblaast, maar of dat ooit nog gaat gebeuren?

En dan The Jayhawks, bestaat de band nu nog wel of niet? Da’s onduidelijk. Wat zeker is, is dat Mark Olson en Gary Louris na de herenigingstoernee in 2012 niet meer samen opgetreden hebben. Gary Louris heeft zich direct daarna laten opnemen vanwege ‘chemical dependacy’, maar schijnt weer in orde te zijn. Treedt in elkaar geval weer op, al dan niet met toetseniste Karen Grotberg. Mark Olson treedt ook veel op, tezamen met zijn vrouw Ingunn Ringvold.

Van Cheri Knight, voormalig bassiste van The Blood Oranges, die na het uiteenvallen van deze band een solocarriere begon, is na het verschijnen van The North East Kingdom (op het label E-squared van Steve Earle) nooit meer iets vernomen.

De band van Kurt Wagner en co, oftewel Lambchop, bestaat nog steeds en brengt geregeld een album uit. Heeft een heel eigen stijl ontwikkeld. Wel essentieel.

Buddy Miller is nog all over the place in altcountry en americanaland. We kunnen hem met recht een van de centrale figuren binnen onze muzieksoort noemen. Van Julie Miller is eigenlijk weinig meer gehoord na haar album met Buddy, Written In Chalk uit 2009.

The Old Joe Clarks hielden er in 2002, na 3 prachtige albums, mee op. Zanger-gitarist Mike Coykendall werd een gerespecteerd producer in Portland, Orgon en brengt zo nu en dan nog solo-albums uit. De laatste, Chasing The Dots, verscheen in 2012.

The Old 97’s staan al een hele poos op een ‘indefinite hiatus’, zoals men dat zo mooi uitdrukt in het Engels. Er is sprake van een nieuw album maar dat die geluiden horen we al heel lang.

Over Palace, oftewel Will Oldham, oftewel Bonnie Prince Billy kunnen we kort zijn: alive and kicking!

The Pernice Brothers brachten vorig jaar een reuniplaat plaat uit. Joe Pernice is tegenwoordig ook the horen in The New Mendicants (op 29 jan in Paradiso).

Jay Farrar begon na het opblazen van Uncle Tupelo Son Volt. Dat verhaal mag hier bekend verondersteld worden. Ook van Son Volt verscheen vorig een nieuwe plaat, getiteld Honky Tonk.

Jon Langford roept als het hem zo uitkomt The Waco Brothers bij een voor toernees of platen (b.v. voor eentje met Paul Burch). The Waco Brothers lijken echter meer een gelegenheidformatie te zijn dan een fulltime band.

De meer traditionele honkytonker Dale Watson is ‘still going strong’. Aan zijn productiviteit lijkt geen einde te komen. Bijna elk jaar verschijnt er wel een album van zijn hand. Niet wereldschokkend, wel altijd gedegen.

Gillian Welch bracht in 2011 eindelijk een nieuw album uit, en maakte daarmee een eind aan een lange periode van droogte. Haar vaste partner Dave Rawling liet iets eerder van zich horen met The Dave Rawlings Machine. Beide zijn binnenkort te horen op het “solo”-album van Benmont Tench.

Whiskeytown klapte kort na het verschijnen van de Rough Guide uit elkaar, maar Ryan Adams heeft natuurlijk daarna vele platen uitgebracht, al dan niet begeleid door The Cardinals. Zangeres/violiste Caitlin Cary bracht soloplaten uit en was lid van Tres Chicas, maar van haar is nu ook al jaren nauwelijks meer iets vernomen.

Is Wilco nog wel altcountry te noemen? Misschien niet meer. De band rond Jeff Tweeedy is inmiddels wel een interessante Amerikaanse rockband. Zeer levend, dat zeker.

Lucinda Williams brengt nog steeds mooie albums uit. Klinken, naar mijn mening, de laatste jaren wel allemaal eender.

Het album Confidence Man bezorgde de Amerikaanse singer-songwriter Stephen Yerkey een plaatsje in deze lijst. Ten onrechte, blijkt nu. Hij bracht nog één plaat uit en treedt ook nog af en toe op, maar we kunnen wel zeggen dat hij zijn belofte verre van ingelost heeft.

Gelet op bovenstaande is er ten opzichte van het jaar 2000 dus een hoop veranderd en zouden we anno nu het hoofdstuk Alternative Country dan ook heel anders schrijven. Maar dat is misschien iets voor een andere Side Tracks. Aanbevelingen zijn van harte welkom.