Woody Guthrie

Iedereen kent het Woody Guthrie-verhaal, de folkzanger zonder wie Bob Dylan niet bestaan had. Tijdens onze laatste vakantie in Austin, Texas kreeg ik nog een mooi t-shirt van mijn vrouw cadeau met een afbeelding van Guthrie en de beroemde tekst die zijn gitaar sierde: This machine kills fascists. Hoewel ik zelf in de loop der jaren steeds rechtser ben geworden, waardeer ik zijn ‘linkse’ liedjes in hoge mate. In zijn tijd was het de moeite om links te zijn, zal ik maar zeggen. In deze tijd is rechts eigenlijk links. Rechts wil veranderen, links is conservatief. Maar genoeg politiek gedreutel.

Omdat er dit jaar de werkelijk fantastische box My Dusty Road verscheen, staat zijn muziek in ieder geval in huize Lomans weer volop in de belangstelling. De vier cd’s in de box zijn een selectie uit 250 liedjes die hij gedurende zes dagen in april 1944 opnam in New York.

En er is een liedje, dat me het kippenvel over de rug jaagt. Pretty By Floyd vertelt het verhaal van een bandiet met een buitengewoon kwalijke reputatie. Maar, zo zegt Guthrie, je kunt net als Floyd mensen beroven met een geweer, dat is toch minder erg dan wat bankiers doen. Die bestelen je namelijk met een pen. Een brief en je bent je land en je huis kwijt. Nou, Floyd heeft nooit een huis van iemand afgepakt.

Eigenlijk is dit het lied dat het beste commentaar levert over wat er dit jaar met de wereld gebeurd is en dat als geen ander aanwijst wie de echte criminelen van de 21ste eeuw zijn: de banken.

Bijna Kerstmis

Nu Sinterklaas erop zit, ben ik voorzichtig begonnen met het selecteren van kerstmuziek. En wat iedereen er verder ook over beweerd heeft of nog gaat beweren (inclusief mijn goede vriend Fred Schmidt, verderop in deze rubriek), betere kerstplaten dan Bob Dylan’s Christmas In The Heart bestaan er voor mij niet.

Dat wordt de meestgedraaide cd in december.

Om mijn vrouw te plezieren zal ook vele malen haar favoriete kerstlied Fairytale Of New York van The Pogues voorbijkomen. Mooier en ontroerender worden ze namelijk niet gemaakt. Hoewel Steve Earle’s Christmas In Washington (waarin Woody Guthrie opgevoerd wordt, wat maar weer aantoont dat in dit leven alles met elkaar te maken heeft) ook meedingt naar de titel ‘beste kerstlied ever’.

De VPRO-kerstplaat van vele jaren geleden komt ook weer uit de kast, want De Ezel van Guus Meeuwis kun je niet vaak genoeg horen. En wat we niet mogen vergeten is de bijdrage van The Ramones aan het feest van het jaar: Merry Christmas (I Don’t Want To Fight Tonight). Ook een Lomans-kersthit is Muhammad Ali (The Meaning Of Christmas) van Greg Trooper.

Neil Diamond’s kerst-cd The Christmas Album doet het altijd goed, die komt dus ook uit de kast, evenals Light Of The Stable van Emmylou Harris en Come On Christmas van Dwight Yoakam. Phil Spector (toch een beetje overschat) mag dit jaar niet meedoen. En op het moment dat de kerst ons naar de keel vliegt luisteren we naar I Hate Christmas van The Resentments. En dan zijn we blij dat het maar een keer per jaar kerstmis is.

Het beste van 2009

December is lijstjesmaand. Dan gaan wij, muziekliefhebbers, de oogst van het jaar evalueren. Zo op het eerste oog was het een redelijk jaar met veel uitstekende muziek, maar zonder echte uitschieters. Ik heb de persoonlijke top 10 over 2009 dan ook nog niet in min hoofd. Ik ben nu wel bezig met het maken van een stapel, waaruit gekozen kan worden; cd’s die van mij het rapportcijfer 8 of 9 hebben gekregen. In de volgende aflevering van deze rubriek staan ze in de goede volgorde, nu doen we het nog even alfabetisch. Dit is de longlist, de 46 kandidaten:

DAVE ALVIN AND THE GUILTY WOMEN: Dave Alvin And The Guilty Women; THE AVETT BROTHERS: I And Love And You; BIG STAR: Keep An Eye On The Sky; SCOTT H. BIRAM: Something’s Wrong/Lost Forever; THE BOTTLE ROCKETS: Lean Forward; BOULDER ACOUSTIC SOCIETY: Punchline; JOHNNY CASH: Johnny Cash Remixed; EXENE CERVENKA: Somewhere Gone; MICHAEL DEAN DAMRON: Father’s Day; JOHN DOE AND THE SADIES: Country Club; DRIVE-BY TRUCKERS: The Fine Print (A Collection Of Oddities And Rarities 2003-2008); BOB DYLAN: Together Through Life; BOB DYLAN: Christmas In The Heart; JUSTIN TOWNES EARLE: Midnight At The Movies; TIM EASTON: Porcupine; WOODY GUTHRIE: My Dusty Road; THE HANDSOME FAMILY: Honey Moon; LEVON HELM: Electric Dirt; IAN HUNTER: Man Overboard; KRIS KRISTOFFERSON: Closer To The Bone; GRAHAM LINDSEY: We Are All Alone In This Together; LITTLE WALTER: The Complete Chess Masters (1950-1967); CAROLYN MARK AND NQ ARBUCKLE: Let’s Just Stay Here; DELBERT MCCLINTON: Acquired Taste; BUDDY & JULIE MILLER: Written In Chalk; JONATHAN RICHMAN: ?A Qué Venimos Sino A Caer?; DEX ROMWEBER DUO: Ruins Of Berlin; SON VOLT: American Central Dust; GORDIE TENTREES: Mercy Or Sin; TODD THIBAUD: Broken; RICHARD THOMPSON: Walking On A Wire 1968-2009; VARIOUS: The Best Is Yet To Come – The Songs Of Cy Coleman; TOM WAITS: Live From Austin – Romeo Bleeding; M. WARD: Hold Time; GERAINT WATKINS: In A Bad Mood (Deluxe Expanded Edition); WILCO: (The Album); NEIL YOUNG: Archives Vol. 1 (1963-1972); Bob Dylan – Radio Radio – Theme Time Radio Hour Volume One; Bob Dylan – Radio Radio – Theme Time Radio Hour Volume Two; Greetings From The Boss; The History Of Rhythm And Blues 1942-52; Keep Your Soul: A Tribute To Doug Sahm; Man Of Somebody’s Dreams – A Tribute To Chris Gaffney; Oxford American 10th Anniversary Edition – Two Southern Music CDs; The Roots Of Bob Dylan; Theme Time Radio Hour With Your Host Bob Dylan – Season 2

Fred’s hoekje

Dit jaar was het vijftig jaar geleden dat ik, als dertienjarige, mijn eerste plaatje kocht: Kom Van Dat Dak Af van Peter en zijn Rockets – nog altijd het aanstekelijkste Nederlandse popnummer. De B-kant (Oh Marijke) mocht er ook wezen, overigens, en het kan bijna geen toeval zijn dat ik later met een Marijke getrouwd ben. Het plaatje werd dag in dag uit op mijn jongenskamer gedraaid op het kleine draagbare koffergrammofoontje (van lichtbruin plastic, met een speakertje in het kofferdeksel) dat ik had gekocht na in de zomervakantie een paar weken voor 28 gulden per week in Luijk’s Zuurwarenfabriek in Diemen te hebben gewerkt (op leeftijd werd niet echt gecontroleerd toen – eigenlijk moest je veertien zijn om vakantiewerk te mogen doen). Het duurde zeker twee maanden voor ik me een tweede plaatje kon permitteren, en omdat ze thuis inmiddels gek waren geworden van Kom Van Dat Dak Af werd dat I’m Sorry van Brenda Lee.

Sindsdien heb ik dus vijftig jaar lang muziek verzameld, en waar er indertijd veel meer muziek was dan ik me kon veroorloven, is nu geld het probleem niet meer (nou ja, tot op zekere hoogte), maar is het vooral moeilijker geworden om muziek naar mijn zin te vinden.

Het meeste plezier heb ik dit afgelopen jaar eigenlijk beleefd aan de uitgaven met muziek uit Bob Dylan’s Radio Hour, en aan de twee delen President Johnson’s Blues (uit de fantastische reeks van de door samensteller Guido van Rijn in eigen beheer gemaakte cd’s waarin eerder al verschenen Roosevelt’s Blues, Truman and Eisenhower Blues en Kennedy’s Blues). Waar de muziek die nu gemaakt wordt vandaan komt, blijft me fascineren.

Van de in 2009 verschenen cd’s met eigentijdse muziek heb ik het meest genoten van The Felice Brothers’ Yonder Is The Clock en van Eilen Jewell’s Sea Of Tears. Daarnaast heb ik nog veel plezier beleefd aan de Drive-by-Truckers (The Fine Print), The Handsome Family (Honey Moon), Levon Helm (Electric Dirt), Iggy Pop (Préliminaires), Tom Russell (Blood And Candle Smoke), Allen Toussaint (The Bright Mississippi), Tom Waits (Live From Austin) en Wilco (The Album). Niets opzienbarends, voor iemand die meer terugkijkt dan vooruit.

Als trouw en fanatiek Bob Dylan bewonderaar was ik natuurlijk ook zeer tevreden met Together Through Life, maar hoeveel impact het, ik mag wel zeggen schokkend belachelijke, album Christmas In The Heart zal hebben kan ik nu nog niet overzien. Met kerstmis (!) zal ik de plaat nog eens draaien, en daarna moet maar blijken of dit ernstige gevolgen voor mijn ‘in-Dylan-zijn’ gaat hebben. Nou ja, over zijn christelijke periode ben ik uiteindelijk, in godsnaam, ook maar heen gestapt. (Fred Schmidt)

Therapie deel 10 & 11

Ik heb een ziekelijke cd-koopdrang. Er zijn, zo bleek, meer mensen die het kopen van cd’s eigenlijk net zo leuk (of leuker) vinden dan het luisteren naar cd’s. En die weigeren te stoppen met kopen. Deze ziekte is slechts te overwinnen door steeds maar weer op te schrijven waarom je iets aanschaft. Net zo lang tot je echt door hebt dat je gestoord bent. Dit is de oktober- en novemberoogst.

Reageren mag nog steeds: mail naar f.lomans@smm.nl. Zij die deze therapie onzin vinden, kunnen nu ophouden met lezen.

Oktober & november 2009

In oktober en november kocht en kreeg ik 34 nieuwe cd’s (dubbelaars en boxen gewoon als een geteld, aanschaffen in het buitenland zijn inclusief verzendkosten). Die kostten me 180,95 euro, 108,44 dollar en 22,32 pond. Dit waren de aanwinsten (+ aanschafprijzen). Een aanschafprijs van €0,00 houdt in dat ik hem heb gekregen, meestal van de betreffende platenmaatschappij of distributeur of gewoon als cadeautje.

Ryan Adams & The Cardinals: Everybody knows EP (€4,80)

Ik was opgehouden met het verzamelen van Adams, maar ik zag deze EP liggen met Down In A Hole erop. Bleek niet het geweldige vooral door The Wire bekend geworden Tom Waits-nummer (dat, ik had het moeten weten, Down In The Hole heet) maar een cover van Alice In Chains. Niet slecht trouwens.

Dave Alvin And The Guilty Women: Dave Alvin And The Guilty Women (£11,68)

Geweldig idee van Alvin; je laten begeleiden door alleen maar vrouwen. Het is dus geen grap want deze dames kunnen echt spelen. Een cajunversie van Alvins evergreen Marie Marie opent de plaat, die overloopt van de hoogtepunten. Maar de absolute uitschieter is Downey Girl dat over Karen Carpenter blijkt te gaan. De anorexia-patiënte met de zoetste stem ooit is namelijk in dezelfde plaats geboren als Alvin.

The Atonements: The Atonements (€0,00)

Rammelende soms wat Byrds-achtige garagerock uit Portland, Oregon. Helaas zwaar ondergeproduceerd, anders had het best wel eens bijzonder kunnen zijn. Nu is het slechts charmant.

The Avett Brothers: I And Love And You ($13.48)

Op een verzamel-cd trof ik ooit The Weight Of Lies aan, mijn favoriete nummer van de laatste jaren. Ik bestelde de cd van The Avett Brothers waar dat nummer op stond, Emotionalism. Als geheel ook behoorlijk schitterende eigenzinnige en verstilde Americana van dit trio uit Greenville, North Carolina, dat geen enkele gelijkenis vertoont met welke andere band ook. Hun nieuwe cd, I And Love And You is geproduceerd door Rick Rubin, die het allemaal iets meer aangekleed heeft, de nummers zijn wat poppier, maar de sobere en melodieuze essentie is gebleven. Een plaat die serieus meedingt naar goud, zilver en brons in 2009.

Kevin Ayers: The Confessions Of Dr Dream And Other Stories (€5,40), Sweet Deceiver (€5,40), Yes We Have No Mananas (€5,40)

Hij was mede-verantwoordelijk voor de briljante muziek uit de beginperiode van Soft Machine en toen dat gezelschap te psychedelisch en te jazzerig werd, begon hij een solocarrière. Rare, soms wonderschone muziek, grappig. Hij ontpopte zich als een van de grootste weirdo’s in de popmuziek. Mooie diepe stem, maar hij maakte zich er meestal met een Jantje van Leiden vanaf. Het mocht niet te goed of te serieus worden. Dit zijn de heruitgaves van soloplaten vijf, zes en zeven. The Confessions Of Dr Dream is een bijna-meesterwerk, Sweet Deceiver, met Elton John als pianist, is angstwekkend normaal en dus mislukt, Yes We Have No Mananas heeft zijn momenten. Maar het wachten op de eerste echt geslaagde plaat na Dr Dream uit 1974 zou 33 jaar duren. Toen verscheen de zeer geslaagde comeback The Unfairground. Het aardige van het verzamelen van Ayers is dat je je door een hoop stront heen moet ploegen om soms juwelen te vinden. En dat is dus een van de grote genoegens des levens.

Badly Drawn Boy: The Hour Of Bewilderbeast (€4,00)

Ik wilde voor vier luttele euro’s toch eens weten hoe deze Britse hype uit het begin van deze eeuw klinkt. Aardig. Maar niet meer dan dat.

Bobby Bare Jr.: American Bread ($10.63)

EP waarop de rare Bobby Bare Jr. (die in de hemel komt omdat hij met Valentine een van de allerbeste nummers ooit heeft gemaakt, dat nummer is ook de reden dat ik hem verzamel)) het bizarre idee om de groepen America en Bread te coveren uitvoert. Curieus en in de praktijk niet zo spannend als het in theorie klinkt. Hoewel, Guitar Man is top.

Big Star: Keep An Eye On The Sky (€26,99)

Kado voor mezelf dat ik pas ga beluisteren met kerstmis. Zo’n beetje hun complete oeuvre in een fraaie box met vier cd’s. Daarna zal ik weten of Big Star echt de beste popgroep aller tijden is of gewoon een door recensenten opgepompte hype.

Exene Cervenka: Somewhere Gone ($14.63)

De nieuwe cd van de zangeres van X, de fameuze punkgroep uit Californië, is uitgebracht door Bloodshot Records en dus moet ik hem kopen. Een bijzondere plaat, folk met een beetje country, hippie-achtig. Charmant, bijzonder en heel goed.

Ray Charles: What’d I Say/Ray Charles (€5,40)

Dubbel-cd met lp’s van Charles uit 1957 en 1959. Waarom deze twee samen uitgebracht zijn weet ik niet, wel dat het een koopje is. Met name Ray Charles is een ronduit briljante plaat waarop Charles als zanger een angstwekkende zeggingskracht heeft.

Clock Hands Strangle: Distaccati (€0,00)

Vreemde naam, vreemde muziek. Experimentele psychedelische Americana (trombone!) met soms iets te literaire teksten van dit bandje uit Florida. Spannend. Doet soms wat denken aan de muziek van een van mijn favoriete groepen, Red Star Belgrade (wat is daar mee gebeurd?).

Bob Dylan: Christmas In The Heart ($13.98)

Omdat ik in mijn Bob-periode zit vind ik alles schitterend: zijn bootleg-series, zijn werk als dj, zijn normale platen. Ook deze kerst-cd ontroert me. Vooral omdat hij de kerstliedjes zo serieus uitvoert. In de verste verte geen dubbele bodem of knipoog te bekennen.

Rosie Flores & The Pine Valley Cosmonauts: Girl Of The Century ($14.63)

Ook verschenen op Bloodshot en mijn verwachtingen waren hooggespannen. Een van mijn favoriete zangeressen (met name haar eerste soloplaten hebben nog steeds een prominente plaats in mijn collectie) spant samen met mijn held Jon Langford. Het resultaat is echter erg gewoontjes. Hoogtepunt is de door Langford geschilderde hoes.

John Fogerty/The Blue Ridge Rangers: Rides Again ($13.48)

De eerste Blue Ridge Rangers-plaat van Fogerty, in zijn eentje in elkaar geknutseld na het verscheiden van Creedence Clearwater Revival en verschenen in 1973, was geweldig. Weinig voor de hand liggende keuze van country- en gospelcovers, met een wild enthousiasme gespeeld. De opvolger, nu ruim 35 jaar later verschenen, is waarschijnlijk de slechtste Fogerty-plaat ooit. Ondanks bijdragen van Buddy Miller is dit voorspelbaar en braaf. Enige uitzonderingen: de John Prine-cover Paradise en zijn eigen Change In The Weather.

The Jam: Direction, Reaction, Creation (€15,99)

Was op een vaste klanten avond bij cd-winkel Fame en omdat ik bijna alles wat ik in het leven wil, al heb, maar ook niet boxloos wilde thuiskomen werd het deze Jam-verzameling met vijf cd’s die geen hoogtepunt weglaat. Vond ik geweldig vroeger. Ach, eigenlijk nog steeds wel.

De Jeugd Van Tegenwoordig: Parels Voor De Zwijnen (€6,40)

Gekocht voor mijn achtjarige pleegzoon. Met een veel te gewaagde hoes voor iemand van die leeftijd.

Kempi: Du Evolutie Van ’N Nigga (€6,40)

Gekocht voor de tienjarige vriend van mijn pleegzoon.

The Kinks: Picture Book (€31,49)

463 minuten Kinks op 6 cd’s – ook een kerstkado voor mezelf. Deze box gaat dan pas open.

The Maldives: Listen To The Thunder (€0,00)

Ze komen uit Vancouver, Washington. Ouderwetse soms wat te brave countryrock met een snufje Ryan Adams. Aardig.

Carolyn Mark And NQ Arbuckle: Let’s Just Stay Here (€0,00)

Deze Canadese zat ooit in een bandje met Neko Case en dat is te horen. Voor haar nieuwe plaat is ze een samenwerking aangegaan met de groep NQ Arbuckle uit Toronto. Ik vind het resultaat verbluffend goed. Dus opgelet, Case-, Sadies- en Calexico-fans.

Massy Ferguson: Cold Equations (€0,00)

Rootsrock uit Seattle, Washington. Met dank aan Lynyrd Skynyrd, Drive-By Truckers en vooral Bottle Rockets. Niet slecht.

Curtis Mayfield: Curtis (€4,50)

Mijn kennis van soul is minimaal (en dat probeer ik mondjesmaat goed te maken), maar dat deze eerste Mayfield-soloplaat uit 1970 goed én baanbrekend (in muzikale en tekstuele zin) is, dat begrijp ik ook wel. Met naast veel ghettoproblematiek ook het waarlijk prachtige liefdeslied The Makings Of You. Enige tijd later kwam Mayfield met de klassieke soundtrack van Superfly.

Augie Meyers: Country (€0,00)

Meyers gaat de geschiedenis in als degene die op unieke wijze het orgelgeluid verzorgde in het Sir Douglas Quintet. Op deze recente soloplaat klinkt dat orgel nog even fantastisch. Zingen kan hij ook, evenals nummers schrijven en kiezen. Truttige Tex-Mex country, waar ik wel pap van lust.

Monsters Of Folk: Monsters Of Folk ($13.48)

Gelanceerd als de Crosby, Stills, Nash & Young van de indie Americana-beweging. Maar dit kwartet (Bright Eyes, My Morning Jacket, M. Ward) wil ook The Beatles en The Beach Boys van de 21ste eeuw zijn. Al die pretenties worden natuurlijk niet waar gemaakt, hoewel er een paar alleszins prachtige liedjes opgenomen zijn (Baby Boomer en Man Named Truth).

Billy Preston: Wildest Organ In Town/Club Meeting (€0,00)

Twee lp’s, uit 1966 en 1967, op een cd. Het swingende orgel van Billy tackelt covers en een enkele original. Met name de live-plaat, Club Meeting, mag er zijn met een verrassende en goede cover van Willie Dixon’s Hoochie Coochie Man, wat gospelnummers en een James Brown medley.

Procol Harum: All This And More (€17,99)

Box met 3 cd’s en 1 dvd. Rommelig omdat bij sommige van hun beste nummers gekozen is voor live-versies en weer andere zelfs alleen voorkomen op de dvd (Conquistador, Grand Hotel). Maar de muziek is vaak prachtig. De single-opvolgers van A Whiter Shade Of Pale (Homburg en A Salty Dog) blijken met terugwerkende kracht die klassieker te overtreffen en zo soms zijn de overeenkomsten met de muziek van The Band (een andere groep met de opstelling drums, bas, gitaar, piano en orgel) treffend. En dat is als compliment bedoeld.

Todd Rundgren: Runt: The Ballad Of Todd Rundgren (€4,50), Something/Anything? (€4,50)

De eerste vier Rundgren soloplaten had ik op lp. Deze twee waren de beste, dus na A Wizard A True Star heb ik ook die aangeschaft toen ik ze voor zo weinig geld zag liggen. Ik werd er erg blij van.

The Scotland Yard Gospel Choir: …And The Horse You Rode In On ($14.13)

Twee redenen om deze cd aan te schaffen: hij verscheen op Bloodshot Records en Jon Langford speelt erop mee. TSYGC komt ondanks de naam gewoon uit Chicago, maar maakt wel zeer Britse popmuziek. De recensie op All Music Guide pikte er het volgende zinnetje uit het liedje Stop uit: ‘I hope that you catch syphilis and die alone.’

The Smiths: The Sound Of The Smiths (€4,80)

Opeens wilde ik het ultiem zielige liedje Heaven Knows I’m Miserable Now horen, had ik ooit op single.

Richard Thompson: Walking On A Wire 1968-2009 (€26,99)

Objectieve kritiek op deze box met vier cd’s die het complete muzikale leven van Richard Thompson bestrijken: het is de zoveelste verzamelaar van hem en er is geen enkel nieuw of onbekend nummer opgenomen. Muzikaal oordeel: ruim vijf uur adembenemende muziek. Zijn werk met Fairport Convention, zijn platen met ex Linda, solo. Het is van een baanbrekende schoonheid.

Geraint Watkins: In A Bad Mood – Deluxe Expanded Edition (£10,64)

Dit is de aangevulde versie van een al in 2008 verschenen cd, die ik maar nergens op de kop kon tikken. Terwijl Watkins, de weergaloze toetsen- en accordeonspeler en zanger uit Wales, een van de weinige Britten is die ik top vind. Vroeger plande ik mijn uitstapjes naar Londen zo dat ik minimaal een en soms zelfs twee concerten van zijn cajun-band The Balham Alligators kon zien in een of andere obscure kroeg. Later verdient hij zijn geld als muzikant in de groep van Nick Lowe, produceert hij zo nu en dan een plaat (de laatste van Tres Chicas) en werd hij een beetje bekend doordat Dylan in Theme Time Radio Hour zijn Only A Rose draaide, een liedje waar ieder mens met een kloppend hart tranen van in de ogen krijgt en afkomstig van zijn een na laatste zeer goede soloplaat Dial ‘W’ For Watkins. Deze plaat is ook weer tamelijk meesterlijk. Soms klinkt hij als Sinatra, soms als Dylan, soms als Brel, soms als Nick Lowe (die Watkins de missing link tussen Howlin’ Wolf en Paolo Conte noemde), maar toch ook altijd weer als hemzelf, de meest relaxte der relaxte muzikanten met een mooie diepe stem die onvoorspelbare muzikale wegen bewandelt. Van alle platen die ik dit jaar aangeschaft heb, is dit de meest-beluisterde.